Wonderbaarlijk dat het zo vaak goed gaat.

Taal is er gewoon, we denken niet na over wat ons in staat stelt gedachten te ordenen en te verwoorden. Taal is de brug die mensen verbindt, we zijn daardoor in staat contact met anderen te leggen en te onderhouden. Maar wat nou als taal een obstakel is? Velen van ons hebben de ervaring wat er gebeurt als wij met taal niet ver komen:

“Stel je voor: je komt aan op een vliegveld in China en je loopt met je koffer in je hand naar buiten. Na de lange reis heb je zin in een groot glas koude limonade en dat ga je regelen. Waar te beginnen? Stap je op iemand af om te vragen waar je naartoe moet? Kijk je rond of je aanwijzingen ziet waar je een restaurant kan vinden? Of ga je lopen in de hoop dat je vanzelf een gelegenheid tegenkomt waar je iets te drinken kunt kopen? Welke strategie je ook kiest, je wordt je er van bewust dat je met jouw taal niet ver komt. Je kunt de borden niet lezen, je verstaat de mensen niet en zij verstaan jou niet.”

Als taal als middel wegvalt, zijn wij mensen niet voor één gat te vangen. We gaan gebruik maken van andere communicatiemiddelen, zoals het betere handen- en voetenwerk, de google vertaler, een foto van wat we willen of bekende omgevingen waar we kunnen zien en aanwijzen of zelf pakken. Wij vallen terug op een mix van manieren die onze behoeften verduidelijken zodat wij die toch kunnen vervullen. Als dat niet lukt, voelen wij ons gefrustreerd, misschien zelfs wel dom en hebben wij vaak het gevoel minder of geen controle te hebben over ons eigen leven.

Ongelijkwaardige communicatie
Mensen met een communicatieve beperking leven elke dag in een wereld waar zij de bordjes niet kunnen lezen, waar zij anderen niet begrijpen en anderen hen niet. Het heeft invloed op wie zij zijn, hoe zij zich voelen en hoe zij zich gedragen. Zij staan op voorhand al op achterstand omdat het gemiddelde spreektempo hoog ligt en zij óf meer tijd nodig hebben om te reageren óf moeite hebben met de snelheid en het tempo waarmee informatie gedeeld wordt. Zeker bij mensen die hier moeite mee hebben, is het belangrijk dat de ander zich dat realiseert. Toch is dat niet uniek aan relaties waarin één van de partijen een beperking heeft.

Ook in het “gewone” dagelijks leven zie ik het veel gebeuren. Iemand is ergens mee bezig, roept iets naar de ander en gaat er voetstoots vanuit dat a) de ander meteen gericht is op wat er gezegd wordt, b) de ander direct begrijpt wat de bedoeling is en c) gelijk in actie komt. Wat volgt is irritatie omdat (re)actie uitblijft. Herkenbaar? Als je er objectief naar kijkt, is het helemaal niet zo gek. Om te luisteren en reageren heeft ieder mens in elk geval drie dingen nodig: aandacht voor wat er gezegd wordt, verwerking van de informatie en het bedenken van een gepaste reactie.

Eigenlijk is het wonderbaarlijk dat het zo vaak goed gaat 🙂

Tot slot

Praten en luisteren zijn heel gewoon en tegelijkertijd komt er een complex van vaardigheden bij kijken, waar wij ons meestal niet meer van bewust zijn. Pas wanneer er sprake is van een beperking in het praten of luisteren, bijvoorbeeld als gevolg van Niet Aangeboren Hersenletsel of een verstandelijke beperking, wordt duidelijk dat afstemmen op elkaars mogelijkheden de kansen op succesvolle interactie vergroot.

Wil je meer weten over wat je zelf kunt doen om interacties succesvoller te laten verlopen? Neem dan contact op met karen@aansluitenbijcommunicatie.nl, in een vrijblijvend kennismakingsgesprek kijken we samen wat ik voor jou en je situatie kan betekenen.